Radca Prawny prawnik Wojciech Dmitrowski

Ostatnimi czasy w mediach pojawiła się informacja, iż ustawodawca planuje wyrazić zgodę na jednoczesne pracowanie i pobieranie świadczenia pielęgnacyjnego. Rozwiązanie to byłoby niewątpliwie zasadne. Jednak nie sposób nie zadać sobie pytania, dlaczego nie miałoby to dotyczyć również podmiotów pobierających zasiłek dla opiekuna albo specjalny zasiłek opiekuńczy? Zwykłe zasady rozsądne postępowania nakazują przyjąć, że wspomniana zgoda winna dotyczyć opiekunów pobierających pozostałe świadczenia opiekuńcze. Czy ustawodawca po raz kolejny stworzy regulację dyskryminującą opiekunów osób niepełnosprawnych?

Obowiązujący stan prawny

Obecnie rezygnacja lub nie podejmowanie zatrudnienia stanowi warunek konieczny przyznania świadczeń opiekuńczych. Dodatkowo musi to nastąpić w celu sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną posiadającą określony ustawowo stopień niepełnosprawności. Innymi słowy aktualnie nie ma możliwości, aby opiekunowie osób niepełnosprawnych pozostawali w zatrudnieniu i otrzymywali świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy lub zasiłek dla opiekuna.

Niestety powyższe powoduje, że osoby podejmujące się trudu opieki nad ww. osobami niepełnosprawnymi są izolowane na rynku pracy.

Projekt ustawy pozwalający na pracowanie i pobieranie świadczenia pielęgnacyjnego

Zapoznałem się z treścią projektu zmiany ustawy o świadczeniach rodzinnych senatu, rządu i posłów lewicy. Każdy z tych projektów ma na celu danie możliwości podjęcia pracy przez osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne. Z treści jednej z propozycji (dostępnej tutaj) wynika, że w miejsce braku możliwości podejmowania zatrudnienia obowiązywałoby kryterium dochodowe. Odnosiłoby się ono do przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw. Aktualnie wynosi ono kwotę ok. 5 000 zł. W sytuacji, gdy suma wynagrodzenia miesięcznego tytułem zatrudnienia i świadczenia pielęgnacyjnego przekroczyłaby rzeczone przeciętne wynagrodzenie nastąpiłoby proporcjonalne obniżenie świadczenia pielęgnacyjnego.

Ponadto z treści projektu wynika, że zatrudnienie nie mogłoby utrudniać opiekowania się podopiecznym.

Radca Prawny Wojciech Dmitrowski – uwagi do ww. projektów

Po pierwsze podkreślenia wymaga, że uchybia zasadom logiki rozumowanie, iż wyłącznie osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne mogłyby podjąć zatrudnienie. Wyjaśniam, że sytuacja ekonomiczna osób pobierających zasiłek dla opiekuna albo specjalny zasiłek opiekuńczy jest jeszcze trudniejsza. Zważyć należy, że świadczenie pielęgnacyjne to wartość ok. 2 000 zł miesięczne. Przypominam, że specjalny zasiłek opiekuńczy albo zasiłek opiekuna przysługują w kwocie niewiele większej niż 600 zł. Dodatkowo, aby otrzymać specjalny zasiłek opiekuńczy zasadniczo dochód rodziny nie może przekraczać kwoty 764,00 zł. Innymi słowy musi ona znajdować się w ubóstwie.

Po drugie wątpliwości budzi, czy projektowane rozwiązania byłyby zgodne z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej. Moim zdaniem treść projektowanych przepisów dyskryminuje niektórych opiekunów.  Powyższe mogłoby skutkować uznaniem omawianych przepisów za niezgodne z Konstytucją RP. W konsekwencji nie można wykluczyć, iż Sądy orzekałyby odmiennie od literalnej treści przepisów. Analogiczna sytuacja ma miejsce przykładowo, gdy Sądy wbrew literalnej treści przepisu przyznają świadczenie pielęgnacyjne nawet gdy niepełnosprawność podopiecznego powstała później niż po ukończeniu 18 lub 25 roku życia. Więcej na ten temat pisałem tutaj.

Reasumując, moim zdaniem zasadne byłoby zezwolenie na pracowanie i pobieranie wszelkich świadczenia opiekuńczych.

Więcej moich artykułów jest dostępnych tutaj.

Kancelaria Radcy Prawnego Wojciecha Dmitrowskiego świadczy kompleksową obsługę w procesie uzyskiwania świadczenia pielęgnacyjnego, w tym na etapie inicjowania tego postępowania. Istotne jest, aby na etapie przed złożeniem wniosku skompletować, a następnie złożyć odpowiednią dokumentację, potwierdzającą rezygnację lub nie podjęcie zatrudnienia oraz stosowną dokumentację medyczną wskazującą, iż osoba niepełnosprawna wymaga opieki, która uniemożliwia podjęcia pracy nawet na ½ etatu. Warto podczas wywiadu środowiskowego wskazać okoliczności istotne dla pomyślnego zakończenia sprawy. Nie warto rezygnować z otrzymywanych świadczeń (np. specjalnego zasiłku opiekuńczego, emerytury, itp.) przed złożeniem wniosku o świadczenie pielęgnacyjne. Należy złożyć do organu odpowiednie oświadczenie, iż zrezygnuje się z nich z datą otrzymania od organu zapewnienia, iż jedyną przesłanką uniemożliwiającą otrzymanie świadczenia pielęgnacyjnego jest otrzymywanie danego świadczenia.